De taalontwikkeling van een kind kan vertraagd of afwijkend verlopen. Bij een vertraagde taalontwikkeling begint een kind te laat met het leren van taal, een kind begint bijv. te laat met het maken van zinnen. Bij een afwijkende taalontwikkeling verlopen stukjes van de taalontwikkeling anders dan normaal. Een taalontwikkelingsstoornis kán samengaan met andere stoornissen, zoals (tijdelijke) slechthorendheid, ADHD, autisme, of een algehele ontwikkelingsachterstand. Toch is er heel vaak geen duidelijk aanwijsbare reden waarom een kind slecht spreekt.
Vertraagde taalontwikkeling
Het komt voor dat je kind later op gang komt met praten dan andere kinderen. Dit kun je bijvoorbeeld merken aan het feit dat je kind minder spreekt dan leeftijdsgenoten of dan een broer of zus op dezelfde leeftijd. Kinderen leren taal uit hun omgeving. Sommigen pikken alles op wat ze horen en zeggen dit direct na, en andere kinderen hebben een extra steuntje in de rug nodig bij het ontwikkelen van taal. De logopedist kan je kind helpen zijn of haar taal verder te ontwikkelen en geeft jou hierbij veel tips over hoe je zelf de taal van je kind optimaal kan stimuleren. Als je je zorgen maakt over de taalontwikkeling van je kind, of je hebt een verwijzing gekregen, neem dan gerust contact met ons op voor een eerste afspraak.
Taalontwikkelingsstoornis (TOS)
Een taalachterstand is niet hetzelfde als een taalontwikkelingsstoornis. Een taalachterstand kan ontstaan als een kind zijn moedertaal weinig hoort of spreekt. Door meer taalaanbod, haalt het kind de achterstand vaak weer in. Bij een taalontwikkelingsstoornis is er meer aan de hand. Er is iets mis met het aangeboren vermogen om taal te leren. Het proces van taalontwikkeling verloopt afwijkend doordat de hersenen taal niet optimaal verwerken. Alleen meer aanbod helpt dan niet. Er is een gespecialiseerd behandelaanbod nodig. (bron: kentalis.nl)
Praat je kind nog niet of heeft je kind moeite met het begrijpen van taal? Het kan zijn da je kind een Taalontwikkelingsstoornis (TOS) heeft.
Lees hieronder wat de kenmerken zijn:
- Het kind kent weinig woorden.
- Het kind heeft moeite om op een woord te komen.
- Het kind is niet goed te verstaan.
- Het kind wordt boos als hij of zij niet begrepen wordt of anderen niet begrijpt.
- Het kind maakt korte zinnen of veel fouten bij het maken van zinnen.
- Het kind lijkt niet te luisteren.
- Het kind praat (nog) niet of weinig.
Fonologische stoornis
Jonge kinderen hebben tijd nodig om te leren praten. Soms gaat dat vanzelf, soms heeft het kind daar hulp voor nodig. Dit gebeurt bij kinderen, die bijvoorbeeld in plaats van een -g- een -s- zeggen of een -k- voor een -t- verwisselen. Ook kunnen kinderen slissen of lispelen. Articulatieproblemen kunnen bijvoorbeeld veroorzaakt worden door afwijkend mondgedrag. Als een kind lang geduimd heeft, kunnen de spieren van de lippen en tong slap zijn. Deze spieren worden dan getraind zodat de klanken goed uitgesproken kunnen worden. Articulatieproblemen veroorzaakt door afwijkend mondgedrag, noemen we een fonetische stoornis. Heeft u kind problemen met de uitspraak? Neem gerust contact op met onze logopediepraktijk.
Meertaligheid
Tegenwoordig groeien veel kinderen meertalig op. Kinderen zijn zeer flexibel in het leren van meerdere talen. Meertaligheid hoeft daarom absoluut geen reden te zijn voor een taalachterstand. Meertaligheid is goed voor de ontwikkeling van de hersenen en zorgt voor een goede samenwerking tussen beide hersenhelften. Bij meertaligheid is het van belang dat de verschillende talen wel rijkelijk worden aangeboden en dat elke ouder de taal spreekt waarin hij of zij zich het prettigste en beste in kan uitdrukken. Zo krijgt je kind optimaal taalaanbod in alle talen. Het is heel normaal dat je kind één taal kiest om te antwoorden, ook al spreek je zelf een andere taal tegen je kind. Uiteindelijk zal je kind leren switchen tussen beide talen en ook plezier krijgen in het antwoorden in jouw taal. Heeft je kind toch een taalachterstand in één of meerdere talen? Neem gerust contact op met de logopedist. Wij kunnen met je meekijken of logopedie zou kunnen helpen.
Problemen die zich voor kunnen doen:
- Geringe woordenschat
- Moeite met vervoegingen, verbuigingen en lidwoorden
- Afwijkende zinsbouw
- Problemen met de articulatie
- Problemen met intonaties en accenten
- Moeite met onderscheiden van specifieke spraakklanken
- Spellingproblemen
Dyslexie
Wanneer het lezen niet vanzelf gaat. Mensen met dyslexie hebben moeite met lezen en/of spellen. De definitie van dyslexie volgens Stichting Dyslexie Nederland (2008): ‘een hardnekkig probleem met het aanleren en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau’. Moeilijkheden met lezen en spellen geeft problemen met veel schoolse taken. Voordat kinderen leren lezen en spellen kunnen er al problemen zijn met de spraak- en/of taalontwikkeling. Specifieke risicofactoren voor dyslexie in de eerste jaren van de basisschool kunnen door Sandra Flapper, gespecialiseerd logopedist, goed worden gesignaleerd en begeleid. Lees meer over de behandeling van lees-en spellingproblemen bij specialisaties.